شناخت و شناساندن ایران به لحاظ فرهنگی، جغرافیایی، هنری، تاریخی و سیاسی از اهمیت بسیار برخوردار است. صرف‌نظر از آنچه در رسانه‌های مختلف در خصوص این شناساندن مطرح می‌شود و ایران‌شناسان خبره و ورزیده در داخل و خارج از کشور مطالعات و تحقیقات با ارزشمندی را عرضه می‌کنند اما این مطالعات، هنوز از جامعیت و انسجام لازم بهره‌مند نیست. از همین رو برای شناخت و معرفی مؤلفه‌های این فرهنگ و آشنایی با پایه‌های مفهومی و ساختاری آن، سازماندهی آموزش‌های علمی و تعریف جایگاه دانش ایران‌شناسی در بین دانش‌های روز و تدوین برنامه‌ای هدف‌دار و نظامند که بتواند پاسخگوی این نیاز مهم باشد و نیز تأمین منابع انسانی پژوهشی برای توسعه دانش و تحقق اهداف آن، ایجاد رشته‌ای با عنوان رشته ایران‌شناسی در سطح تحصیلات تكمیلی ضروری بود.
بدون تردید اجرای هر برنامه نیازمند داشتن افراد متخصص با مهارت‌ها و دیدگاه‌های روشن تخصصی و در بسیاری از موارد آگاهی‌های ژرف بین رشته‌ای است. چنانچه بنا باشد ایران‌شناسی در جایگاه اصلی خود در داخل ایران قرارگیرد و آنگاه در یك مسیر صحیح گسترش یابد، این امر بدون داشتن چنین منابع انسانی متخصص و كارآمد امكان‌پذیر نیست. دانش‌آموختگان ایران‌شناسی این منابع انسانی را تشكیل می‌دهند كه می‌توانند مهم‌ترین وسیله معرفی فرهنگ، هنر و دانش ایران‌شناسی و توسعه آن در داخل و خارج كشور باشند. با توجه به مفهومی جامع از شناختن و شناساندن ایران خدمات علمی خود را به عنوان محقق و مدرس در پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی عرضه كنند و به عنوان مروجان فرهنگ ایران‌شناسی در رایزنی‌های فرهنگی خارج از كشور، حضور یابند و یا به عنوان متخصصان فن در واحدهای جهانگردی و نیز خدمات فرهنگی و مدیریت اجتماعی، در دستگاه‌هایی چون وزارت فرهنگ و ارشاد‌اسلامی و وزارت كشور و دیگر سازمان‌ها، نهادها و بخش‌های دولتی و خصوصی كه به نحوی به دانش ایران‌شناسی وابسته‌اند به عنوان مدیران میانی و عالی به كار اشتغال ورزند و یا نهادها و واحدهای جدیدی را كه با این اهداف بعداً تعریف می‌شوند اداره كنند. بدین ترتیب و با توجه به این نیاز رشته ایران‌شناسی از سال 1383 در مقطع کارشناسی‌ارشد دانشجو پذیرفت.
هدف از تأسیس دوره‌های تحصیلات‌تکمیلی در رشته ایران‌شناسی، آموزش و تربیت پژوهشگرانی است که قادر باشند تمام یا بخشی از فعالیت‌ها، مطالعات و تحقیقات ایران‌شناسی را در قلمرو اصلی و اساسی مباحث و مسائل مربوط به جلوه‌های گوناگون فرهنگ و تمدن ایرانی، در معنای وسیع آن و با توجه به تعامل مباحث گوناگون و بهره‌گیری از روش مطالعات و تحقیقات بین رشته‌ای برعهده بگیرند. در این دوره تاریخ، زبان و ادب، تمدن و فرهنگ ایرانی و اسلامی ایران و تأثیر آن‌ها در هنر، معماری، صنعت، سیاست، مدیریت و اقتصاد، شیوه زندگانی فردی و اجتماعی و چگونگی تفکر اخلاق، آداب و رسوم و کیش، دین و مذهب ایران مورد بررسی، تحقیق و تدریس قرار می‌گیرد.
یکی از اهداف مطالعات نوین ایران‌شناسی و به تبع آن، راه‌اندازی دوره‌های تحصیلات تکمیلی در این رشته، کسب آگاهی جامعه از پژوهش‌های انجام یافته از دیرباز تا کنون در قلمرو ایران‌شناسی در کشورهای مختلف جهان است. به طور کلی، اهداف ایجاد این دوره عبارتند از:
چنانچه اهداف مورد نظر تحقق یابد، دانش‌آموختگان رشته ایران‌شناسی، گروه متخصص و کارآمدی خواهند شد، که می‌توانند به معرفی، فرهنگ، هنر و دانش ایران و توسعه آن در داخل و خارج از کشور بپردازند.
دوره كارشناسی ارشد و دكترای ایران‌شناسی در گرایش‌های مختلف و ذیربط، یكی از دوره‌های آموزش عالی در سطح تحصیلات تكمیلی است. بر این اساس، برنامه آموزشی رشته ایران‌شناسی، شامل چهار گرایش در مقطع کارشناسی‌ارشد و یک گرایش در مقطع دکتری با مشخصات زیر است:
طول دوره كارشناسی‌ارشد اعم از آموزشی و پژوهشی مطابق آئین‌نامه آموزشی دوره كارشناسی‌ارشد مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری حداكثر دو سال و نیم است و دروس به صورت واحدی ارائه می‌شود. زمان تدریس هر واحد نظری 16 ساعت، عملی 32 ساعت، كارگاهی 48 ساعت، كارآموزی و كارورزی 64 ساعت در یك نیمسال تحصیلی است. مدت و زمان تحقیقات، هم‌اندیشی‌ها و مسافرت‌های علمی و آموزشی را مدیریت تحصیلات تكمیلی با نظر و صلاحدید شورای تحصیلات تكمیلی تعیین می‌كند.
طول دوره دكتری ایران‌شناسی اعم از آموزشی و پژوهشی مطابق آئین‌نامه مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری حداكثر چهار سال است و دروس به صورت واحدی ارائه می‌شود. مدت و زمان تحقیقات، هم‌اندیشی‌ها و مسافرت‌های علمی و آموزشی را مؤسسه آموزشی زیر نظر شورای تحصیلات تكمیلی تعیین می‌كند.
این رشته دانشگاهی از طریق كنكور سراسری سازمان سنجش و آموزش كشور با همكاری دانشگاه شهید بهشتی در مقاطع كارشناسی ارشد و دكتری دانشجو می‌پذیرد.
